Leerstoel H. Polak
De Henri Polak leerstoel is een bijzondere leerstoel arbeidsverhoudingen, in het bijzonder de plaats, historische en toekomstige betekenis van de vakbeweging in economisch, sociaal en politiek opzicht vanwege de Stichting De Burcht. De leerstoel is gevestigd aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen (FMG) van de Universiteit van Amsterdam (UvA).
Achtergrond
De opdracht van de leerstoel bestrijkt het terrein van de collectieve arbeidsverhoudingen, dat wil zeggen de relatie tussen de collectieve actoren die de belangen van de werknemers en de werkgevers behartigen, respectievelijk de vakbonden en de werkgeversorganisaties. Het zwaartepunt ligt daarbij op de positie en de rol van de vakbonden. De collectieve arbeidsverhoudingen spelen zowel een grote rol bij de werkomstandigheden en de arbeidsvoorwaarden van de werknemers in Nederland (zo valt ruwweg vier vijfde van hen onder een collectieve arbeidsovereenkomst) als bij de vormgeving van het sociaaleconomische beleid op nationaal niveau, via het bipartiete en tripartiete overleg van vakbonden, werkgevers en (soms) de overheid in onder meer de Stichting van de Arbeid en de Sociaal-Economische Raad (het zogenaamde ‘poldermodel’). Het leerstuk van de (collectieve) arbeidsverhoudingen heeft bij uitstek een interdisciplinair karakter, waarbij inzichten uit verschillende wetenschappelijke disciplines, waaronder de sociologie, economie, politieke wetenschappen en bestuurskunde, worden gecombineerd. De arbeidsverhoudingen, in het bijzonder de rol van de vakbeweging, worden ook veelal vanuit een internationaal vergelijkend en historisch perspectief bestudeerd, omdat het karakter en de werking van de arbeidsverhoudingen in sterke mate variëren over de tijd en tussen landen.
Doel van de leerstoel
De Henri Polak leerstoel is in 1992 ingesteld door de Stichting Nationaal Vakbondsmuseum (later Stichting Wetenschappelijk Instituut Henri Polak en weer later Stichting de Burcht) waarin de drie toenmalige Nederlandse vakcentrales (FNV, CNV en MHP) samenwerkten om een vakbondsmuseum in het gebouw De Burcht te Amsterdam te exploiteren en om wetenschappelijk onderzoek naar de positie van de vakbeweging te stimuleren. Het doel van de leerstoel is om de wetenschappelijke kennis, het onderwijs en de maatschappelijke discussie over de plaats en de betekenis van de vakbeweging te bevorderen. De taak van de leerstoelhouder is om onderzoek te verrichten naar en onderwijs te geven over de plaats en de betekenis van de vakbeweging. Dit onderzoek en onderwijs richt zich zowel op de vakbeweging zelf als op de context waarin zij opereert, zoals de arbeidsmarkt, de inkomensverhoudingen, de verzorgingsstaat en de politieke context. De leerstoelhouder draagt zowel bij aan de wetenschappelijke kennisontwikkeling als aan het maatschappelijke debat over arbeidsverhoudingen en in het bijzonder de vakbeweging. Zij/hij benut daarbij enerzijds de gebruikelijke wetenschappelijke kanalen (papers, journal-artikelen, boeken, presentaties op wetenschappelijke congressen) en anderzijds kanalen die op een breder publiek zijn gericht (zoals lezingen, interviews en opinieartikelen in kranten en sociale media). De leerstoel wordt sinds 2003 bekleed door professor dr. Paul de Beer. Eerdere leerstoelhouders waren Piet Vos (†) en Jan Peter van den Toren.
Jaarverslagen
Wilt u meer weten over deze leerstoel dan kunt u hieronder de jaarverslagen raadplegen die sinds 2003 zijn verschenen door op het betreffende jaar te klikken: